Τήν 16ην Νοεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν μνήμην τοῦ Ἁγίου καί ἐνδόξου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου, τοῦ συγγραφέως τοῦ πρώτου Εὐαγγελίου καί ἀναγινώσκει εἰς τήν Θ. Λειτουργίαν τήν περικοπήν τοῦ Εὐαγγελίου του (θ´,9-13), εἰς τήν ὁποίαν ὁ ἴδιος μέ ἁπλότητα καί μέ εἰλικρίνεια ἀφηγεῖται πῶς ἐκλήθη ὑπό τοῦ Κυρίου εἰς τό ἀποστολικόν ἀξίωμα.
***
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ παράγων ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον ἐπί τό τελώνιον, Ματθαῖον λεγόμενον, καί λέγει αὐτῷ: ‘Aκολούθει μοι.
Εἶχε περάσει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἀπό τήν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν, ὅπου ἐθεράπευε τούς διαμονιζομένους καί ἔστειλε τά δαιμόνια εἰς τήν ἀγέλην τῶν χοίρων καί οἱ Γεργεσηνοί, ἀντί νά πιστεύσουν, ἐφοβήθησαν καί Τόν «παρεκάλεσαν» νά φύγη ἀπό τά σύνορά των (η´28-34). Ἀπ’ ἐκεῖ λοιπόν ἔφυγε μέ τό πλοιάριον τοῦ Πέτρου «καί ἦλθεν εἰς τήν ἰδίαν πόλιν», δηλ. εἰς τήν Καπερναούμ, ὅπου συνεχώρησε καί ἐθεράπευσε ἕνα «παραλυτικόν ἐπί κλίνης βεβλημένον» καί ἤλεγξε τήν ὑποκρισίαν καί τήν κακίαν τῶν παρευρεθέντων ἐκεῖ γραμματέων, οἱ ὁποῖοι ἐσκέπτοντο πονηρά ἐναντίον τοῦ Θείου Ἰατροῦ (θ´ 1-8). Ἀναχωρήσας δέ ἀπό τήν οἰκίαν, ὅπου ἐκάθητο ὁ εἰσπράκτωρ τῶν δημοσίων φόρων ἀπό τό «τελώνιον», εἶδεν ἐκεῖ ἄνθρωπον, τόν «τελώνην Λευΐν», ὅπως τόν ὀνομάζει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (ε´14) καί τόν προσεκάλεσε μέ τήν συνήθη ἁπλήν Του πρόσκλησιν, «ἀκολούθει μοι». Αὐτός ὁ τελώνης εἶχε καί δεύτερον ὄνομα Ματθαῖος, κατά τήν συνήθειαν τῆς ἐποχῆς καί εἶναι ὁ ἴδιος αὐτός πού μᾶς διηγεῖται τό περιστατικόν εἰς τήν περικοπήν αὐτήν, ὁ δέ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος γνωρίζει καί τό πατρώνυμον αὐτοῦ τοῦ τελώνου καί μᾶς τόν λέγει «Λευΐν τόν τοῦ Ἀλφαίου» (Μάρκ. β´ 14).
Οἱ «τελῶναι» ἦσαν ὑπάλληλοι τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους, ἔχοντες ὡς ἔργον τήν εἴσπραξιν τῶν δημοσίων φόρων καί διά τοῦτο, ὡς ὑπάλληλοι τῶν ξένων κατακτητῶν, ἦσαν μισητοί εἰς τούς Ἑβραίους, ἐθεωροῦντο δέ ὡς ἀκάθαρτοι, διότι συνηργάζοντο μέ τούς εἰδωλολάτρας Ρωμαίους καί ἐπειδή πολλοί ἐξ αὐτῶν καί μέ βίαια μέτρα ἐκτελοῦσαν τήν ὑπηρεσίαν τους καί ἀδικίας πολλάς ἔκαναν εἰς βάρος τῶν συμπολιτῶν των, εἰσπράττοντες πολύ περισσότερα ἀπό τά διατεταγμένα, ἐθεωροῦντο ἀπό τούς Ἰουδαίους ὡς κλέπται καί ἀπατεῶνες ὅλοι οἱ τελῶναι, καί τό ὄνομα τοῦ τελώνου εἶχε γίνει συνώνυμον μέ τό τοῦ χειροτέρου ἁμαρτωλοῦ. Εἶχε περάσει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἀπό τήν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν, ὅπου ἐθεράπευε τούς διαμονιζομένους καί ἔστειλε τά δαιμόνια εἰς τήν ἀγέλην τῶν χοίρων καί οἱ Γεργεσηνοί, ἀντί νά πιστεύσουν, ἐφοβήθησαν καί Τόν «παρεκάλεσαν» νά φύγη ἀπό τά σύνορά των (η´28-34). Ἀπ’ ἐκεῖ λοιπόν ἔφυγε μέ τό πλοιάριον τοῦ Πέτρου «καί ἦλθεν εἰς τήν ἰδίαν πόλιν», δηλ. εἰς τήν Καπερναούμ, ὅπου συνεχώρησε καί ἐθεράπευσε ἕνα «παραλυτικόν ἐπί κλίνης βεβλημένον» καί ἤλεγξε τήν ὑποκρισίαν καί τήν κακίαν τῶν παρευρεθέντων ἐκεῖ γραμματέων, οἱ ὁποῖοι ἐσκέπτοντο πονηρά ἐναντίον τοῦ Θείου Ἰατροῦ (θ´ 1-8). Ἀναχωρήσας δέ ἀπό τήν οἰκίαν, ὅπου ἐκάθητο ὁ εἰσπράκτωρ τῶν δημοσίων φόρων ἀπό τό «τελώνιον», εἶδεν ἐκεῖ ἄνθρωπον, τόν «τελώνην Λευΐν», ὅπως τόν ὀνομάζει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (ε´14) καί τόν προσεκάλεσε μέ τήν συνήθη ἁπλήν Του πρόσκλησιν, «ἀκολούθει μοι». Αὐτός ὁ τελώνης εἶχε καί δεύτερον ὄνομα Ματθαῖος, κατά τήν συνήθειαν τῆς ἐποχῆς καί εἶναι ὁ ἴδιος αὐτός πού μᾶς διηγεῖται τό περιστατικόν εἰς τήν περικοπήν αὐτήν, ὁ δέ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος γνωρίζει καί τό πατρώνυμον αὐτοῦ τοῦ τελώνου καί μᾶς τόν λέγει «Λευΐν τόν τοῦ Ἀλφαίου» (Μάρκ. β´ 14).
Πρός τούς Τελώνας, πού ἔτρεξαν εἰς τόν Ἰορδάνην διά νά βαπτισθοῦν ἀπό τόν Ἰωάννην καί τόν ἠρώτησαν τί ἔπρεπε νά κάμουν, ὁ Βαπτιστής ἀπεκρίθη: «Μηδέν παρά τό διατεταγμένον ὑμῖν πράσσετε» (Λούκ. γ´13), ὁ δέ Ἰησοῦς Χριστός εἰς μίαν παραβολήν Του ἀντιπαραθέτει τόν Τελώνην πρός τόν Φαρισαῖον, διά νά παραστήση τόν νομιζόμενον ἁμαρτωλόν, ἀφ’ ἑνός καί τόν νομιζόμενον δίκαιον, ἀφ’ ἑτέρου (αὐτόθι ιη´ 10-14). Ὁ ἴδιος δέ, μεταχειριζόμενος τήν συνήθη φρασεολογίαν τῶν συγχρόνων Του, συνταυτίζει τόν τελώνην πρός τόν ἐθνικόν εἰδωλολάτρην, «ἔστω σοί ὥσπερ καί ὁ τελώνης» (Ματθ. ιη´17). Εἰς αὐτήν λοιπόν τήν δυσφημισμένην τάξιν ἀνῆκεν ὁ Λευΐς-Ματθαῖος καί ἀπό αὐτήν τήν θέσιν τόν ἐκάλεσεν ὁ Κύριος νά Τόν ἀκολουθήση.
Αὐτό ἀποδεικνύει πόσον ὁ Κύριος ὑπῆρξε ἀνώτερος ἀπό τάς κοινωνικάς προλήψεις τῶν συγχρόνων Του καί πόσον ἀνεπηρέαστος ἦτο εἰς τάς κρίσεις Του, καί μᾶς διδάσκει, ὅτι καί ἡμεῖς δέν πρέπει ν’ ἀποβλέπωμεν εἰς τήν κοινωνικήν κατάστασιν, ἀλλ’ εἰς τήν πραγματικήν ἀτομικήν ἀξίαν ἑκάστου, ἐάν θέλωμε νά εἴμεθα δίκαιοι καί ἀπροσωπόληπτοι Χριστιανοί.
Ἀπόδειξις τοῦ πόσην ὀρθήν ἐκλογήν ἔκαμεν ὁ Κύριος ἀποταθείς πρός αὐτόν τόν «τελώνην», εἶναι ἡ διαγωγή, τήν ὁποίαν ὁ Τελώνης εὐθύς ἀμέσως ἔδειξε, μόλις ἤκουσε τήν πρόσκλησιν τοῦ Κυρίου.
***
Καί ἀναστᾶς ἠκολούθησεν αὐτῷ!
Ἀμέσως ἄφησε καί θέσιν καί ὑποχρεώσεις καί κέρδη καί πλοῦτον καί σηκώθηκε ἀπό τό «τελώνιον» ὁ Ματθαῖος καί «ἠκολούθησε» πειθαρχικά καί ταπεινά τόν γλυκύν Διδάσκαλον! Ἄνθρωπος μέ ἀγαθές διαθέσεις καί μέ ὑγιές τό φρόνημα, στενοχωρούμενος διά τήν ἐργασίαν τήν ὁποίαν ἦτο ὑποχρεωμένος νά ἐκτελῆ, θά ζητοῦσε εὐκαιρία ν’ ἀποτινάξη τόν ζυγόν της καί ν’ ἀποφύγη τά σκάνδαλα καί τίς καθημερινές ἀφορμές τῆς ἁμαρτίας. Εἶχε διατηρήσει, ἀναμφιβόλως, τήν ἀκεραιότητα τοῦ χαρακτῆρος του ὁ Ματθαῖος καί ἦτο ὁλόκληρος διατεθειμένος ν’ ἀκολουθήση καλλίτερο δρόμο, μόλις θά τοῦ παρουσιάζετο. Ἦτο βέβαιος, ὅτι Ἐκεῖνος, πού τοῦ ὠμίλει τώρα, καί ἤθελε καί μποροῦσε νά τοῦ φανῆ χρήσιμος εἰς τό νά εὕρη τόν ἀληθινόν δρόμον τῆς ζωῆς του εἶχε ἀκούσει, ἀσφαλῶς, καί τά τελευταῖα δύο τουλάχιστον θαύματα, πού ἔγιναν ἐκεῖνες τίς ἡμέρες τόσον πλησίον τοῦ τόπου, ὅπου ὑπηρετοῦσε καί ἀμέσως «ἠκολούθησε» τόν Ἰησοῦν Χριστόν.
Ἀμέσως ἄφησε καί θέσιν καί ὑποχρεώσεις καί κέρδη καί πλοῦτον καί σηκώθηκε ἀπό τό «τελώνιον» ὁ Ματθαῖος καί «ἠκολούθησε» πειθαρχικά καί ταπεινά τόν γλυκύν Διδάσκαλον! Ἄνθρωπος μέ ἀγαθές διαθέσεις καί μέ ὑγιές τό φρόνημα, στενοχωρούμενος διά τήν ἐργασίαν τήν ὁποίαν ἦτο ὑποχρεωμένος νά ἐκτελῆ, θά ζητοῦσε εὐκαιρία ν’ ἀποτινάξη τόν ζυγόν της καί ν’ ἀποφύγη τά σκάνδαλα καί τίς καθημερινές ἀφορμές τῆς ἁμαρτίας. Εἶχε διατηρήσει, ἀναμφιβόλως, τήν ἀκεραιότητα τοῦ χαρακτῆρος του ὁ Ματθαῖος καί ἦτο ὁλόκληρος διατεθειμένος ν’ ἀκολουθήση καλλίτερο δρόμο, μόλις θά τοῦ παρουσιάζετο. Ἦτο βέβαιος, ὅτι Ἐκεῖνος, πού τοῦ ὠμίλει τώρα, καί ἤθελε καί μποροῦσε νά τοῦ φανῆ χρήσιμος εἰς τό νά εὕρη τόν ἀληθινόν δρόμον τῆς ζωῆς του εἶχε ἀκούσει, ἀσφαλῶς, καί τά τελευταῖα δύο τουλάχιστον θαύματα, πού ἔγιναν ἐκεῖνες τίς ἡμέρες τόσον πλησίον τοῦ τόπου, ὅπου ὑπηρετοῦσε καί ἀμέσως «ἠκολούθησε» τόν Ἰησοῦν Χριστόν.
***
Καί ἐγένετο αὐτοῦ ἀνακειμένου ἐν τῇ οἰκίᾳ καί ἰδού πολλοί τελῶναι καί ἁμαρτωλοί ἐλθόντες συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ καί τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ.
Ἀπό ταπεινοφροσύνη, προφανῶς, ὁ Εὐαγγελιστής δέν ἀναφέρει ἐδῶ εἰς ποίαν οἰκίαν ἐφιλοξενήθη τήν ἡμέραν ἐκείνη ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀλλ’ ὁ μέν Εὐαγγελιστής Μᾶρκος λέγει: «Ἐν τῇ οἰκία αὐτοῦ», δηλαδή τοῦ Λευΐ-Ματθαίου (Μάρκ. β´15). ὁ δέ Λουκᾶς λεπτομερέστερα ἀναφέρει, ὅτι «ἐποίησε δοχήν μεγάλην Λευΐς αὐτῷ ἐν τῇ οἰκία αὐτοῦ» (Λουκ.ε´29). Ὥστε, διά νά δείξη τήν εὐγνωμοσύνην του πρός τόν Λυτρωτήν του καί νά πανηγυρίση τό γεγονός, ἔκανε μεγάλη δεξίωση, μέγα γεῦμα, εἰς τό ὁποῖον ἐκάλεσε καί πολλούς ἀπό τούς φίλους του καί τῶν μέχρι πρότινος συναδέλφους του, διά νά δώση, πιθανώτατα, καί εἰς αὐτούς τήν εὐκαιρίαν νά γνωρίσουν τόν θεῖον Διδάσκαλον. Πολλοί δέ τελῶναι καί «ἁμαρτωλοί» εἶχον καθήσει εἰς τό πανηγυρικόν αὐτό γεῦμα, τό ὁποῖον ἐδίδετο πρός τιμήν τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν μαθητῶν Του.
Ἀπό ταπεινοφροσύνη, προφανῶς, ὁ Εὐαγγελιστής δέν ἀναφέρει ἐδῶ εἰς ποίαν οἰκίαν ἐφιλοξενήθη τήν ἡμέραν ἐκείνη ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀλλ’ ὁ μέν Εὐαγγελιστής Μᾶρκος λέγει: «Ἐν τῇ οἰκία αὐτοῦ», δηλαδή τοῦ Λευΐ-Ματθαίου (Μάρκ. β´15). ὁ δέ Λουκᾶς λεπτομερέστερα ἀναφέρει, ὅτι «ἐποίησε δοχήν μεγάλην Λευΐς αὐτῷ ἐν τῇ οἰκία αὐτοῦ» (Λουκ.ε´29). Ὥστε, διά νά δείξη τήν εὐγνωμοσύνην του πρός τόν Λυτρωτήν του καί νά πανηγυρίση τό γεγονός, ἔκανε μεγάλη δεξίωση, μέγα γεῦμα, εἰς τό ὁποῖον ἐκάλεσε καί πολλούς ἀπό τούς φίλους του καί τῶν μέχρι πρότινος συναδέλφους του, διά νά δώση, πιθανώτατα, καί εἰς αὐτούς τήν εὐκαιρίαν νά γνωρίσουν τόν θεῖον Διδάσκαλον. Πολλοί δέ τελῶναι καί «ἁμαρτωλοί» εἶχον καθήσει εἰς τό πανηγυρικόν αὐτό γεῦμα, τό ὁποῖον ἐδίδετο πρός τιμήν τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν μαθητῶν Του.
***
Καί ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι εἶπον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ. Διατί μετά τῶν τελωνῶν καί ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν;
Ἐσκανδαλίσθησαν, φυσικά, οἱ ὑποκριταί Φαρισαῖοι, ἰδόντες τόν Ἰησοῦν Χριστόν νά συντρώγη μέ τόσους τελώνας, καί μέ πολλή χαιρεκακία βρήκαν τρόπον νά πλησιάσουν τούς μαθητάς τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς μίαν στιγμήν, πού Ἐκεῖνος θά ἦτο ἀπησχολημένος εἰς κάποιαν συνομιλίαν, καί προσπάθησαν - δῆθεν ἀποροῦντες! - νά δηλητηριάσουν τάς διαθέσεις τῶν μαθητῶν, διαβάλλοντες ἐμμέσως τόν Θεῖον Διδάσκαλον ὡς φίλον τοιούτων ἀξιοκαταφρονήτων ἀνθρώπων: «Μέ τέτοια ὑποκείμενα κάθεται καί τρώγει ὁ διδάσκαλός σας; Τί θέλει αὐτός μέ τέτοιους ἀνθρώπους ποταπούς καί διεφθαρμένους; Τί κρίμα!»
Ἐσκανδαλίσθησαν, φυσικά, οἱ ὑποκριταί Φαρισαῖοι, ἰδόντες τόν Ἰησοῦν Χριστόν νά συντρώγη μέ τόσους τελώνας, καί μέ πολλή χαιρεκακία βρήκαν τρόπον νά πλησιάσουν τούς μαθητάς τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς μίαν στιγμήν, πού Ἐκεῖνος θά ἦτο ἀπησχολημένος εἰς κάποιαν συνομιλίαν, καί προσπάθησαν - δῆθεν ἀποροῦντες! - νά δηλητηριάσουν τάς διαθέσεις τῶν μαθητῶν, διαβάλλοντες ἐμμέσως τόν Θεῖον Διδάσκαλον ὡς φίλον τοιούτων ἀξιοκαταφρονήτων ἀνθρώπων: «Μέ τέτοια ὑποκείμενα κάθεται καί τρώγει ὁ διδάσκαλός σας; Τί θέλει αὐτός μέ τέτοιους ἀνθρώπους ποταπούς καί διεφθαρμένους; Τί κρίμα!»
***
Ὁ δέ Ἰησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς. Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ’ οἱ κακῶς ἔχοντες.
Τίποτε δέν διαφεύγει τοῦ Θεανθρώπου τήν προσοχή καί τήν ὑποκρισίαν καί τήν ὑπουλότητα τῶν Φαρισαίων δέν ἄφησε, εὐτυχῶς, ποτέ ἀπλήρωτον. Τό ἴδιο συνέβη καί ἐδῶ. Ἤκουσε ὁ Ἰησοῦς τά ὅσα κρυφίως καί δολίως ἐψιθύρισαν εἰς τά ὦτα τῶν μαθητῶν Του οἱ θεομπαῖκται ἐκεῖνοι καί ἀμέσως διέκοψε τήν σατανικήν των προσπάθειαν καί ἀπεκάλυψε μέ μίαν ἀξιοθαύμαστον εἰρωνείαν τήν ψυχικήν των κατάστασιν, χρησιμοποιήσας μίαν πασιφανῆ ἀλήθεια ἐκ τῆς καθημερινῆς πείρας τῶν ἀνθρώπων: «Οἱ ἄρρωστοι ἔχουν ἀνάγκη ἀπό ἰατρόν. Σεῖς πού καυχᾶσθε, ὅτι εἶσθε ψυχικῶς ὑγιεῖς, δέν ἔχετε ἀνάγκην ἀπό τήν ἰδικήν μου συντροφιάν! Ἀφῆστε με νά ἀσχοληθῶ μ’ αὐτούς ἐδῶ τούς δυστυχεῖς, πού ἀναγνωρίζουν ὅτι εἶναι ἄρρωστοι καί ζητοῦν τήν θεραπείαν». Καί συνεχίζει: «Πορευθέντες δέ μάθετε ἔλεον θέλω καί οὐ θυσίαν».
Μέ τόν προφητικόν λόγον (Ὠσηέ 6,6) ἐλέγχει τήν σκληροκαρδίαν των. «Πηγαίνετε νά μάθετε, σεῖς πού κάνετε τόν σοφόν καί εἰδήμονα τῶν Γραφῶν, τί σημαίνουν τά λόγια αὐτά τοῦ Προφήτου: Θέλω εὐσπλαχνίαν καί ὄχι θυσίαν». Δέν ἔχουν οἱ θυσίες καμμία ἀξία, ἄν δέν προέρχωνται ἀπό καρδίαν ἀγαπῶσαν. Δέν εἶναι ἐνάρετος ὅποιος προσφέρει τυπικές θυσίες, ἀλλά ὅποιος ἀγαπᾶ καί ἀποδεικνύει τήν ἀγάπην μέ ἔργα ἐλεημοσύνης. Γιά νά προσφέρης τό δῶρον σου εἰς τό θυσιαστήριον, εἶπεν ἐπί τοῦ Ὄρους ὁ Κύριος, εἶναι ἀνάγκη πρῶτον νά συνδιαλλαγῆς μέ τόν ἀδελφόν σου (Ματθ.ε´23-24). «Καί ἐάν ἔχω πᾶσαν τήν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δέ μή ἔχω, οὐδέν εἰμι» ἔγραφε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Α´ Κορ. ιγ´2), ὁ δέ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος: «Θρησκεία καθαρά καί ἀμίαντος παρά τῷ Θεῷ καί πατρί αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανούς καί χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν» (Ἰακ. α´27).
Αὐτή εἶναι ἡ θρησκεία ἡ ἀληθινή, αὐτή ἡ πίστις ἡ ζωντανή, αὐτή εἶναι ἡ θυσία ἡ εὐπρόσδεκτος παρά τῷ Θεῶ, ἡ ἐκδηλούμενη εἰς τά ἔργα τῆς ἀγάπης. Ἀλλά αὐτή ἡ ἀντίληψις ἦτο τελείως ξένη πρός τήν φαρισαϊκήν θρησκευτικότητα, ἡ ὁποία μέ τόσον μῖσος καί μέ τόσην περιφρόνησιν ἔβλεπε τούς ἄλλους ἀνθρώπους, τούς ὁποίους ὅλους θεωροῦσε ἀκαθάρτους καί ἁμαρτωλούς.
Καί ὅμως ὁ Θεάνθρωπος ἦλθε πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καί αὐτό βεβαιώνει ὁ Ἴδιος μέ τήν ἑπομένην ἀποστομωτικήν Του δήλωσιν: «Οὐ γάρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλά ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν».
Δέν ἔχουν οἱ ὑγιεῖς ἀνάγκην τοῦ ἰατροῦ, δέν ἔχουν οἱ δίκαιοι ἀνάγκην μετανοίας, δέν αἰσθάνονται οἱ φαρισαῖοι τήν ἀνάγκην τοῦ Λυτρωτοῦ. Οἱ ἀσθενεῖς πού ζητοῦν τόν ἰατρόν, οἱ ἁμαρτωλοί πού θέλουν νά μετανοήσουν, οἱ τελῶναι πού ζητοῦν νά γίνουν δίκαιοι, αὐτοί εἶναι ἐκεῖνοι πού εἶναι ἄξιοι τῆς σωτηρίας, δι’ αὐτούς ὅλους ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἦλθον - λέγει ὁ ἴδιος - διά νά καλέσω ὄχι τούς δικαίους, διότι αὐτοί δέν μέ χρειάζονται, ἀλλά τούς ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν.
Ἀλλά ὑπάρχουν δίκαιοι ἄνευ Χριστοῦ: «Πᾶσα ἡ δικαιοσύνη ἡμῶν ὡς ρᾶκος ἀποκαθημένης ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ», εἶπεν ὁ Προφήτης, καί ὁ ἴδιος δέ ὁ Ἰησοῦς Χριστός συνεβούλευσε τούς μαθητάς Του καί ὅταν ἀκόμη ἐκτελέσουν ὅλον τόν νόμον, νά λέγουν «δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμέν» (Λουκ. ιζ´10). Δέν πρόκειται περί δικαίων πραγματικῶν, διότι τοιοῦτοι δίκαιοι δέν ὑπάρχουν ἐπί τῆς γῆς, μή ἔχοντες ἀνάγκην τοῦ Χριστοῦ. ἀλλά πρόκειται περί τῶν νομιζόντων ἑαυτούς δικαίους, οἱ ὁποῖοι, μή αἰσθανόμενοι τήν ἀνάγκην τῆς σωτηρίας, δέν μποροῦν νά συμπεριληφθοῦν εἰς τό σωτήριον ἔργον τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἦλθεν εἰς τήν γῆν διά νά ζητήση καί νά ἀνεύρη τό ἀπολωλός (Λουκ.ιε´4-6).
Τοιουτοτρόπως συγκατεριθμήθη ὁ Λευΐς-Ματθαῖος μεταξύ τῶν δώδεκα Ἀποστόλων, εἰς τόν κατάλογον τῶν ὁποίων ἀναφέρεται ὄγδοος, ὡς «Ματθαῖος ὁ τελώνης» (Ματθ. ι´3).
Μέ τόν προφητικόν λόγον (Ὠσηέ 6,6) ἐλέγχει τήν σκληροκαρδίαν των. «Πηγαίνετε νά μάθετε, σεῖς πού κάνετε τόν σοφόν καί εἰδήμονα τῶν Γραφῶν, τί σημαίνουν τά λόγια αὐτά τοῦ Προφήτου: Θέλω εὐσπλαχνίαν καί ὄχι θυσίαν». Δέν ἔχουν οἱ θυσίες καμμία ἀξία, ἄν δέν προέρχωνται ἀπό καρδίαν ἀγαπῶσαν. Δέν εἶναι ἐνάρετος ὅποιος προσφέρει τυπικές θυσίες, ἀλλά ὅποιος ἀγαπᾶ καί ἀποδεικνύει τήν ἀγάπην μέ ἔργα ἐλεημοσύνης. Γιά νά προσφέρης τό δῶρον σου εἰς τό θυσιαστήριον, εἶπεν ἐπί τοῦ Ὄρους ὁ Κύριος, εἶναι ἀνάγκη πρῶτον νά συνδιαλλαγῆς μέ τόν ἀδελφόν σου (Ματθ.ε´23-24). «Καί ἐάν ἔχω πᾶσαν τήν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δέ μή ἔχω, οὐδέν εἰμι» ἔγραφε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Α´ Κορ. ιγ´2), ὁ δέ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος: «Θρησκεία καθαρά καί ἀμίαντος παρά τῷ Θεῷ καί πατρί αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανούς καί χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν» (Ἰακ. α´27).
Αὐτή εἶναι ἡ θρησκεία ἡ ἀληθινή, αὐτή ἡ πίστις ἡ ζωντανή, αὐτή εἶναι ἡ θυσία ἡ εὐπρόσδεκτος παρά τῷ Θεῶ, ἡ ἐκδηλούμενη εἰς τά ἔργα τῆς ἀγάπης. Ἀλλά αὐτή ἡ ἀντίληψις ἦτο τελείως ξένη πρός τήν φαρισαϊκήν θρησκευτικότητα, ἡ ὁποία μέ τόσον μῖσος καί μέ τόσην περιφρόνησιν ἔβλεπε τούς ἄλλους ἀνθρώπους, τούς ὁποίους ὅλους θεωροῦσε ἀκαθάρτους καί ἁμαρτωλούς.
Καί ὅμως ὁ Θεάνθρωπος ἦλθε πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καί αὐτό βεβαιώνει ὁ Ἴδιος μέ τήν ἑπομένην ἀποστομωτικήν Του δήλωσιν: «Οὐ γάρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλά ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν».
Δέν ἔχουν οἱ ὑγιεῖς ἀνάγκην τοῦ ἰατροῦ, δέν ἔχουν οἱ δίκαιοι ἀνάγκην μετανοίας, δέν αἰσθάνονται οἱ φαρισαῖοι τήν ἀνάγκην τοῦ Λυτρωτοῦ. Οἱ ἀσθενεῖς πού ζητοῦν τόν ἰατρόν, οἱ ἁμαρτωλοί πού θέλουν νά μετανοήσουν, οἱ τελῶναι πού ζητοῦν νά γίνουν δίκαιοι, αὐτοί εἶναι ἐκεῖνοι πού εἶναι ἄξιοι τῆς σωτηρίας, δι’ αὐτούς ὅλους ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἦλθον - λέγει ὁ ἴδιος - διά νά καλέσω ὄχι τούς δικαίους, διότι αὐτοί δέν μέ χρειάζονται, ἀλλά τούς ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν.
Ἀλλά ὑπάρχουν δίκαιοι ἄνευ Χριστοῦ: «Πᾶσα ἡ δικαιοσύνη ἡμῶν ὡς ρᾶκος ἀποκαθημένης ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ», εἶπεν ὁ Προφήτης, καί ὁ ἴδιος δέ ὁ Ἰησοῦς Χριστός συνεβούλευσε τούς μαθητάς Του καί ὅταν ἀκόμη ἐκτελέσουν ὅλον τόν νόμον, νά λέγουν «δοῦλοι ἀχρεῖοι ἐσμέν» (Λουκ. ιζ´10). Δέν πρόκειται περί δικαίων πραγματικῶν, διότι τοιοῦτοι δίκαιοι δέν ὑπάρχουν ἐπί τῆς γῆς, μή ἔχοντες ἀνάγκην τοῦ Χριστοῦ. ἀλλά πρόκειται περί τῶν νομιζόντων ἑαυτούς δικαίους, οἱ ὁποῖοι, μή αἰσθανόμενοι τήν ἀνάγκην τῆς σωτηρίας, δέν μποροῦν νά συμπεριληφθοῦν εἰς τό σωτήριον ἔργον τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἦλθεν εἰς τήν γῆν διά νά ζητήση καί νά ἀνεύρη τό ἀπολωλός (Λουκ.ιε´4-6).
Τοιουτοτρόπως συγκατεριθμήθη ὁ Λευΐς-Ματθαῖος μεταξύ τῶν δώδεκα Ἀποστόλων, εἰς τόν κατάλογον τῶν ὁποίων ἀναφέρεται ὄγδοος, ὡς «Ματθαῖος ὁ τελώνης» (Ματθ. ι´3).
+Ἀρχ/της Εὐθύμιος Μπαρδάκας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου